Nu de internationale gemeenschap dichter bij de klimaatdoelstellingen voor 2050 komt, wordt het koolstofarmer maken van supply chains een prioriteit voor bedrijven, overheden en consumenten.
Supply chains zijn vaak verantwoordelijk voor het grootste deel van de broeikasgasemissies van een organisatie, met name Scope 3 emissies van indirecte, upstream activiteiten. Desondanks heeft minder dan 15% van de organisaties zinvolle reductiedoelstellingen geformuleerd, waardoor aanzienlijke actiemogelijkheden onbenut blijven.
Organisaties moeten anders gaan denken. Het koolstofarm maken van supply chains is niet alleen een uitdaging - het is een kans om te innoveren, efficiëntie te bevorderen en veerkracht op te bouwen. COP29 zal een belangrijke rol spelen bij het vormgeven van de context waarin bedrijven geacht worden deze uitdaging aan te gaan, en roept de noodzaak op om Scope 3-emissies aan te pakken, leveranciers effectief te betrekken en door een complex regelgevingslandschap te navigeren, zoals hieronder wordt onderzocht.
Scope 3-emissies ontdekken en begrijpen
Scope 3 emissies zijn afkomstig van activiteiten buiten de directe controle van een organisatie, zoals de winning van grondstoffen, productieprocessen en transport binnen hun waardeketens. Deze emissies zijn vaak vele malen groter dan operationele emissies, maar worden door veel organisaties niet goed begrepen of gemeten.
De eerste stap om deze emissies aan te pakken is een degelijke meting. Organisaties moeten een uitgebreide baseline van hun emissies in de waardeketen vaststellen. Hiervoor moeten gedetailleerde en nauwkeurige gegevens worden verzameld, idealiter rechtstreeks bij de leveranciers. Assessment programma's zoals het ERSA responsible sourcing programma van LRQA bieden een gestructureerde aanpak, waarmee organisaties de prestaties van hun leveranciers kunnen evalueren aan de hand van emissiecriteria.
In combinatie met supply chain intelligence software, zoals het EiQ platform van LRQA, kunnen organisaties emissiegegevens samen met andere risicofactoren verzamelen en analyseren om hotspots te identificeren en acties te prioriteren. Als er eenmaal een nauwkeurige baseline is, is het stellen van ambitieuze doelen de volgende stap. De Science-Based Targets initiative (SBTi), biedt bijvoorbeeld frameworks om organisaties te begeleiden bij het afstemmen van hun reductiedoelstellingen op de wereldwijde klimaatambities.
Belangrijk is ook dat de directie zich betrokken voelt: organisaties die op directieniveau toezicht houden op klimaatverandering hebben bijna vijf keer meer kans om upstream Scope 3-doelstellingen vast te stellen dan organisaties zonder. Het aanpakken van Scope 3 emissies is niet alleen een kwestie van naleving; het is een strategische investering en vereist daarom input op dat niveau. Als organisaties emissiecijfers integreren in inkoop- en operationele beslissingen, profiteren ze ook van een betere zichtbaarheid, stroomlijnen ze processen en bouwen ze aan een sterker vertrouwen bij stakeholders.
Door met leveranciers samen te werken om Scope 3 emissies te verminderen, kunnen organisaties bovendien aanzienlijke langetermijnvoordelen realiseren, zoals een betere veerkracht van de supply chain, toegang tot groene financiering en een betere naleving van de regelgeving. Door deze aanpak te omarmen worden niet alleen risico's beperkt, maar ontstaan er ook nieuwe mogelijkheden voor innovatie, kostenbesparingen en marktleiderschap in een economie die snel koolstofarm wordt.
In gesprek gaan met leveranciers: Een cruciale factor voor verandering
Aangezien een aanzienlijk deel van de uitstoot wordt gegenereerd in de supply chain, is effectieve betrokkenheid van leveranciers essentieel. Toch is dit geen eenvoudige taak, vooral niet in regio's met minder of verschillende regelgeving en niveaus van technische expertise of logistieke barrières. Organisaties kunnen de volgende strategieën toepassen om de samenwerking met leveranciers te bevorderen:
- Klimaatdoelstellingen opnemen in aanbestedingen
Inkoopprocessen zijn een van de krachtigste middelen om leveranciers op één lijn te krijgen met de duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf. Door klimaatcriteria op te nemen in leverancierscontracten, aanbestedingen en evaluatiekaders, stellen organisaties duidelijke verwachtingen. Gedragscodes voor leveranciers en Requests for Proposals (RFP's) kunnen emissierapportage en -reductie als voorwaarde stellen voor samenwerkingsverbanden.
Deze aanpak stimuleert niet alleen de verantwoordingsplicht, maar zorgt er ook voor dat leveranciers worden gestimuleerd om hun activiteiten af te stemmen op de klimaatdoelstellingen van de organisatie. Zo kan het aanbieden van preferentiële voorwaarden aan leveranciers die laten zien dat ze substantiële vooruitgang boeken op het gebied van decarbonisatie, leiden tot bredere actie in de hele waardeketen.
- Leverancierscapaciteit opbouwen
In veel gevallen hebben leveranciers, vooral in opkomende markten, te maken met een gebrek aan kennis en middelen als het gaat om emissiereductie. Organisaties kunnen deze gaten overbruggen door op maat gemaakte ondersteuning, zoals trainingsprogramma's, technische ondersteuning en gelokaliseerd materiaal.
Unilever heeft bijvoorbeeld pionierswerk verricht op het gebied van leveranciersbetrokkenheid door praktische begeleiding en regiospecifieke hulpmiddelen te bieden om leveranciers te helpen hun broeikasgasemissies te meten, te rapporteren en te verminderen. Deze inspanningen hebben vooral effect wanneer rekening wordt gehouden met culturele en logistieke barrières, zodat de inspanningen op het gebied van duurzaamheid inclusief en effectief zijn. - Technologie inzetten voor transparantie
Technologie kan een cruciale rol spelen bij het betrekken van leveranciers en emissiebeheer. Digitale platforms stellen organisaties in staat om op grote schaal emissiegegevens van leveranciers te verzamelen en te analyseren, terwijl de blockchain zorgt voor een veilige, transparante tracering van materialen.
Ook Internet of Things apparaten (hardware die data kan verzenden via het internet of andere netwerken) monitoren energieverbruik, afval en emissies in realtime en bieden waardevolle inzichten in operationele efficiëntie. Opkomende technologieën zoals geavanceerde analyses, voorspellende modellen en digital twin-technologie kunnen bedrijven ook helpen om de logistiek te optimaliseren, afval te verminderen en kosteneffectieve strategieën voor emissiereductie te bepalen.
- Leveranciers segmenteren en prioriteit geven
Niet alle leveranciers dragen evenveel bij aan de CO2-footprint van een organisatie. Door leveranciers te segmenteren op basis van emissie-intensiteit of strategisch belang, kunnen organisaties hun inspanningen richten op de sectoren met de grootste impact. Leveranciers met een grote impact of leveranciers in emissie-intensieve sectoren, zoals grondstoffen en productie, moeten prioriteit krijgen voor betrokkenheid en capaciteitsopbouw.
Als de invloed van leveranciers beperkt is, kunnen organisaties samenwerken binnen sectorinitiatieven of collectieve inkooporganisaties vormen om de vraag naar duurzame praktijken te vergroten. Deze coalities versterken de hefboomwerking en helpen om supply chains in verschillende sectoren op één lijn te brengen met gedeelde doelstellingen voor het koolstofarm maken van de economie.
Navigeren door de regelgeving
Context is alles, en bedrijven moeten hun decarbonisatiestrategieën implementeren terwijl ze de regelgeving om hen heen goed in hun achterhoofd houden. Naarmate de regelgeving rond emissierapportage strenger wordt, moeten organisaties zich voorbereiden om aan steeds strengere eisen te voldoen. Enkele van de belangrijkste frameworks die het decarbonisatielandschap wereldwijd vormgeven zijn:
- Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD): Vanaf 2024 vereist de Europese richtlijn inzake duurzaamheid dat organisaties gedetailleerde duurzaamheidsgegevens bekendmaken, waaronder Scope 3-emissies, waardoor transparantie een onbetwistbare prioriteit wordt.
- US SEC Climate Disclosure Rule: Deze regel is bedoeld om beleggers een uitgebreider beeld te geven van de klimaatrisico's van bedrijven, zodat ze weloverwogen beslissingen kunnen nemen op basis van de volledige milieueffecten van een organisatie.
- International Sustainability Standards Board (ISSB): Door wereldwijde standaarden voor duurzaamheidsrapportage op te stellen, zal de ISSB de consistentie in de openbaarmaking van emissies bevorderen en de fragmentatie tussen de markten verminderen.
- Corporate Sustainability Due Diligence (CSDDD): De CSDDD vereist van organisaties dat ze de milieu- en sociale gevolgen in hun hele waardeketen aanpakken, waarbij Scope 3-emissies een belangrijk aandachtspunt zijn vanwege hun aanzienlijke bijdrage aan de CO2-footprint.
Proactieve afstemming op deze regelgeving zorgt niet alleen voor naleving, maar positioneert organisaties ook als leiders op het gebied van duurzaamheid en trekt investeringen en consumentenvertrouwen aan.
Naast de regelgevende instanties is samenwerking met overheden, NGO's en branchegenoten net zo belangrijk. Initiatieven zoals Transform to Net Zero en de SBTi bieden platforms voor sectoroverschrijdende innovatie en standaardisatie. Stimuleringsmaatregelen van de overheid - zoals koolstoftarieven, subsidies voor schone technologieën en verplichte openbaarmaking van emissies - versnellen de actie nog verder door financiële en regelgevende stimulansen voor duurzaamheid te creëren.
Vooruitblik: Een collectieve verantwoordelijkheid
Het koolstofarm maken van supply chains is een van de belangrijkste uitdagingen van onze tijd, maar het is ook een krachtige kans voor transformatie. Door prioriteit te geven aan Scope 3 emissies, duurzaamheid te integreren in inkoop en gebruik te maken van technologie en samenwerking, kunnen organisaties ambitie omzetten in actie.
Aangezien COP29, particuliere financiering en de afnemende klimaatbestendigheid de weg bereiden voor agressievere klimaatverbintenissen, moeten bedrijven het decarboniseren van de supply chain als een strategische noodzaak beschouwen. Voor succes zijn krachtig leiderschap, innovatieve benaderingen en een voortdurende focus op samenwerking nodig.
Ontdek hoe LRQA kan helpen bij het aanpakken van de impact van ESG-uitdagingen op uw organisatie.
