Professionals op het gebied van voedselveiligheid dachten dat het leven na de pandemie gemakkelijker zou worden, maar de ervaring van de afgelopen drie jaar heeft het tegendeel bewezen.
Na een stijging van zo'n 20% tijdens de Covid-jaren zijn de hoeveelheden teruggeroepen producten hardnekkig hoog gebleven. Vorig jaar bereikten ze in de EU de hoogste piek in tien jaar.
De redenen voor zo'n structurele verschuiving zijn moeilijk aan te wijzen, maar er spelen wereldwijd belangrijke en onderling gerelateerde factoren mee. Geopolitieke onrust, energiecrises en snel stijgende inflatie hebben allemaal de supply chains ernstig verstoord en natuurlijk bevindt de sector zich op het randje van de klimaatverandering nu het risico op droogte, overstromingen en branden verandert van een dreiging in een harde realiteit. Bovendien is het risico van de supply chain slechts één kant van het verhaal. Er is nog nooit zoveel aandacht geweest voor waar ons voedsel vandaan komt, hoe het wordt geproduceerd en door wie; dit, samen met 24/7 toegang tot nieuws, resulteert in een veel grotere zichtbaarheid van terugroepacties.
Deze macrotrends komen overeen met de ervaringen van LRQA in de praktijk. Onze klanten worden geconfronteerd met een toenemend aantal problemen dichter bij de bron, wat leidt tot nieuwe uitdagingen en verhoogde risiconiveaus in verband met hun "tier one"-leveranciers. Het is een zeer uitdagende en complexe omgeving voor de voortdurende productie van veilig voedsel van hoge kwaliteit, maar één factor in het bijzonder verdient meer aandacht.
Wat de oorzaak ook is, één van de belangrijkste reacties op de verstoring van de supply chain is het uitbreiden van de inkoop naar meer kleine en middelgrote bedrijven (MKB), waar voedselveiligheidssystemen doorgaans minder ver ontwikkeld zijn en formele audits minder gebruikelijk zijn. Het is duidelijk dat deze dynamiek nieuwe en hogere risiconiveaus met zich meebrengt, maar wanneer de minimale wettelijke goedkeuringen onvoldoende zijn en intensieve tests tijdens ontvangst vaak onpraktisch zijn, hoe kunnen voedselproducenten dan het beste de lat hoger leggen?
Als de middelen het toelaten, kunnen bedrijven ervoor kiezen om zelf een audit uit te voeren tegen een bestaande, op maat gemaakte merkstandaard, maar er is een alternatief. Basisnormen zoals BRCGS Start! bieden basisinstrumenten en de structuur om een minimumniveau van volwassen voedselveiligheid aan te tonen - maar hebben als bijkomend voordeel dat ze een stappenplan voor leveranciers creëren dat kan leiden tot volledige GFSI-naleving.
Elk van deze routes kan werken, maar nu het aantal terugroepacties voor voedselveiligheid weigert te dalen naar het niveau van voor de pandemie en er steeds meer kleine en middelgrote bedrijven actief zijn in de supply chains, is er een groter geheel waar we rekening mee moeten houden. Door samen te werken met kleinere leveranciers in de richting van een erkend wereldwijd framework, kunnen risicomanagers vandaag tastbare risicovoordelen opleveren voor hun organisatie en morgen een rol spelen in het waarborgen van de integriteit van de voedingsindustrie als geheel.
