De kwestie van de nagemaakte onderdelen is al vele jaren van invloed op verschillende industrieën, die een bijzonder problematische rol spelen op de markten voor staal en elektronische componenten.
Vanwege de potentiële risico's voor de productconformiteit binnen een luchtvaart-, ruimtevaart- of defensietoepassing heeft het kwaliteitsmanagementsysteem AS 9100 zijn laatste reeks normen herzien om specifieke, aanvullende eisen voor het voorkomen van namaakonderdelen op te nemen.
Een nagemaakt onderdeel wordt officieel gedefinieerd als een ongeoorloofde kopie, imitatie, vervanging of wijziging van een onderdeel dat bewust verkeerd wordt voorgesteld als een gespecificeerd echt onderdeel van een OEM of geautoriseerde fabrikant.
Naast het product zelf kan deze definitie ook van toepassing zijn op alle ondersteunende documentatie, bijvoorbeeld een molentestcertificaat of een conformiteitscertificaat.
Hoe kunnen vervalste onderdelen worden vermeden?
De eerste plaats om te beginnen met het vermijden van vervalste onderdelen zou waarschijnlijk via de bevoorradingsbron verlopen. Bij de selectie van een nieuwe leverancier, of het nu gaat om een fabrikant of een voorraadhouder, moet een goede due diligence worden uitgevoerd. Hoewel het due diligence-onderzoek waarschijnlijk gedetailleerder zal zijn en per sector zal verschillen, zijn er enkele nuttige fundamentele vragen:
- Is het een geautoriseerde / goedgekeurde leverancier voor het product dat u zoekt?
- Zijn zij in het bezit van erkende certificaten van derden zoals AS 9100 of ISO 9001?
- Vertrouwt u op hun vermogen om voor alle materialen volledige traceerbaarheid tot aan de bron te bieden?
Er is een sterk verband met AS 9100-clausule 8.4.3m die betrekking heeft op de eisen om ethisch gedrag/productveiligheid aan te tonen aan leveranciers. De gebeurtenissen uit het verleden hebben ons geleerd dat een verkeerde voorstelling van zaken vaak het gevolg is van een slechte organisatiecultuur waarbij de levering voorrang heeft gekregen op de integriteit van het product.
Bij de beoordeling van een nieuwe leverancier is het de moeite waard om te overwegen hoe een leverancier zijn medewerkers opleidt over zaken als productveiligheid en namaak, en of er een "rechtvaardige cultuur" heerst in de organisatie, waar medewerkers openlijk fouten kunnen melden en zich kunnen uitspreken tegen een schending van de procedure.
Hoe kunnen vervalste onderdelen worden opgespoord?
Het is begrijpelijk dat de controle van de leveringsbron een eerste verdedigingslinie is tegen nagemaakte onderdelen, maar er moet ook worden gedacht aan controles die specifiek betrekking hebben op de verificatie van het daadwerkelijk aangeschafte product.
Dit is waar de robuustheid van uw goederenontvangstprocessen en de competentie van het personeel dat op dit gebied werkzaam is, een rol zullen spelen. Voordat het product zelfs maar uit de verpakking wordt gehaald, zijn er vragen die we kunnen stellen:
- Ziet de verpakking er echt uit?
- Zien de begeleidende conformiteitsdocumenten er aanvaardbaar uit?
- Zijn er aanwijzingen voor het gebruik van correctievloeistof?
- Kan worden geverifieerd of de resultaten die op de conformiteitsdocumenten (bv. het testrapport van de fabriek) zijn vermeld, overeenstemmen met de criteria van de koper?
Dat laatste is bijzonder belangrijk - en de noodzaak om de geldigheid van testrapporten van leveranciers te beoordelen is een eis van AS 9100-clausule 8.4.2.
In het bovenstaande voorbeeld voor metaal zou elke afwijking in de chemische analyseresultaten die in het testrapport van de fabriek wordt vermeld ten opzichte van de eigenlijke Aerospace Material Standard (AMS) voor die materiaalsoort een reden tot bezorgdheid zijn, vooral als de leverancier heeft ingestemd met de levering van materiaal tegen een specifieke AMS.
In het kader van de elektronicafabricage is het nuttig om de verouderingsdatabases bij te houden. Als een onderdeel een productiedatum heeft in 2020, maar in 2016 officieel verouderd is, dan moeten er zeker alarmbellen gaan rinkelen!
Voor sommige onderdelen waarvan is vastgesteld dat ze zeer kritisch zijn, of een groot risico lopen om te worden vervalst, zullen broncontroles/visuele inspecties hoogstwaarschijnlijk niet voldoende zijn. Het zal dan de verantwoordelijkheid van uw organisatie zijn om meer ijverige inspectie- en testregimes in te voeren.
Uiteraard zal wat u hier doet sterk verschillen per product. Het niveau van de test en inspectie zal ook variëren afhankelijk van hoe kritisch de uiteindelijke toepassing van het onderdeel is. Zo zijn er voor materialen die gebruikt worden op belangrijke motoronderdelen verschillende organisaties die gebruik maken van handheld XRF-spectrometers om de metaalvoorraad bij de kassabon te controleren.
Een goed kwaliteitsmanagementsysteem dat een op risico's gebaseerde aanpak volgt, zal u helpen om te beslissen wat geschikt is binnen de context van uw product/dienst.
Bescherming van de bredere toeleveringsketen
Een laatste punt om te overwegen is de eis om te voorkomen dat vervalste onderdelen opnieuw in de toeleveringsketen terechtkomen. Hopelijk zullen de meeste organisaties nooit in het bezit komen van nagemaakte onderdelen, maar als ze dat wel doen, is het zeer belangrijk om ervoor te zorgen dat deze goederen worden gecontroleerd. Alleen al het terugsturen van de goederen naar de verkoper vormt een bedreiging voor de bredere toeleveringsketen van de luchtvaart, de ruimtevaart en de defensie, aangezien de goederen aan een andere nietsvermoedende consument zouden kunnen worden doorverkocht. Daarom is het zeer belangrijk om ervoor te zorgen dat gevallen via de nodige kanalen worden gemeld.
Het kan nuttig zijn om uw lokale vereisten voor het melden van dergelijke kwesties te controleren - zoals de manier waarop de insluiting wordt aangepakt bij de controle van niet-conforme productprocedures, en de noodzaak om gevallen van namaakproducten te melden aan externe regelgevende instanties.
